Start Stop Çalışan Fotosel Röle Kumanda Devresi
Start stop’lu fotosel rölenin amacı, fotosel röle geceyi algıladığı zaman normal şartlarda kontaklarını yer değiştirmektedir. Kontakları yer değiştirince lambalara enerji gelerek yanmaktadır. Ama biz gece olsa dahi lambaların yanmasını istemiyoruz. Bunu ise fotosel bağlantısına ilave start stop kumanda devresi yaparak çözüm buluruz.
Şimdi diyeceksiniz ki fotosel röle enerjisini keseriz yada güç devresinin enerjisini keserek yapılır. Neden bu şekilde devre yapalım diyebilirsiniz. Sormak için en doğal hakkınız. Lakin okulda, işletmelerde, parklarda vb. gibi yerlerde elektrikçi dışında müdahale edilmesi için bu şekilde devreler kurulmaktadır.
Start butonu basılı olduğunda yeşil ışık yanacaktır. Stop butonuna basıldığında ise kırmızı ikaz uyarı ışığı yanacaktır.

Kumanda devresinin yapılışı
Fotosel rölenin L yazan kısıma kumanda sigortasından faz bağlanmaktadır. N yazan kısıma ise Nötr bağlantısı yapılmaktadır. Göz yada sensör dedikleri ise aydınlığı ve karanlığı algılamaktadır. Bu cihazda iki adet kablo bağlama klemensi mevcuttur. Buradaki iki ucu fotosel röledeki sensör yazan yere bağlıyoruz. Bu sensör de artı ve eksi ucu yoktur istediğiniz gibi bağlayabilirsiniz.
Fotosel rölenin 2 nolu ucu com ucudur. 1 kapalı kontak 3 ise açık kontaktır. Şimdi kumanda devremize başlayalım.
Kumanda sigortasından bir tane kablo alıyoruz ve bu kabloyu stop butonu kapalı kontak (NC) girişine bağlıyoruz. Stop butonu kapalı kontak (NC) çıkışından kablo alarak start butonu açık kontak (NO) girişine bağlıyoruz. Start butonu açık kontak (NO) çıkışından çıkarak R1 rölesinin A1 ucuna bağlıyoruz. R1 rölesinin A2 ucuna ise nötr bağlantısı yapıyoruz.
Devremizin sürekli çalışması için mühürleme yapmamız gerekecektir. Mühürleme işlemi için stop butonu kapalı kontak (NC) çıkışından yada start butonu açık kontak (NO) giriş ucunun birinden kablo alıyoruz. Biz devremizde start butonu açık kontak (NO) giriş ucundan kablomuzu alıyoruz R1 rölesinin com ucuna bağlıyoruz. R1 rölesinin açık kontağından (NO) çıkarak start butonu açık kontak (NO) çıkış ucuna bağlıyoruz. ve böylelikle mühürleme devremizi yapmış oluyoruz.
Daha sonra R1 rölesinin az önce kullandığımız açık kontağından bir kablo daha çıkartıyoruz fotosel rölenin 2 nolu ucuna bağlıyoruz. Fotosel rölenin 3 nolu açık kontağından çıkarak K kontaktörünün A1 ucuna bağlıyoruz. K kontaktörünün A2 ucuna ise nötr bağlantısını gerçekleştiriyoruz.
Ardından kumanda sigortasından iki adet kablo çıkartıyoruz. Çıkan bu iki kabloyu R1 rölesinin ayrı ayrı com uçlarına bağlıyoruz. Bağlanan com ucun karşılığı olan açık kontak (NO) ucundan çıkıyoruz yeşil uyarı ikaz ışığının X1 ucuna bağlıyoruz. Yeşil ikaz ışığının X2 ucuna ise nötr bağlantısı yapıyoruz. Diğer com ucunun karşılığı olan kapalı kontak (NC) ucundan çıkarak. Kırmızı uyarı ikaz ışığının X1 ucuna bağlıyoruz. Daha sonra kırmızı uyarı ikaz ışığının X2 ucuna ise nötr bağlantısı yapıyoruz.
Sistemin Çalışması
Fotosel röleye sensör ve enerji bağlantısını yapmıştık. Sigortayı kaldırdığımızda sensör karanlığı algıladığında fotosel rölenin out ışığını yaktırır. Ve kontakları yer değiştirir. Bizde açık kontak kullandığımız için kontağını kapatır ve enerji geçişi sağlar. Sistem stop butonuna basılı ise kırmızı ikaz uyarı ışığı yanacaktır. Ve fotosel röle kontağına enerji gelmeyecektir. Enerji gelmediği için fotosel röle kontakları yer değiştirse dahi kontaktör çekmeyecektir.
Ardından start butonuna basıldığında yeşil uyarı ikaz ışığı yanacaktır. Starta bastığımızda röle çekecektir. Dolayısıyla röle çekince fotosel rölenin kontağına enerji gelecektir. Enerji geldiğinde ise kontaktör çekecektir. Kontaktör çekince ise kontaktörün güç kontaklarına bağlı olan lambalarımız yanacaktır. Fotosel röle out ışığı yansa dahi biz stop butonuna basarsak lambalar yanmayacaktır.
Sizlerde bu makalenin çizimini ve kumanda devresi uygulama videosunu izlemek için youtube kanalımıza ulaşabilirsiniz. https://www.youtube.com/@elektrikegitimi
Average Rating