3 fazlı asenkron motor nasıl ölçülür? Sağlamlık kontrolü

Read Time:3 Minute, 30 Second

3 fazlı asenkron motorları multimetre ile yada meger cihazları ile uygun bir şekilde ölçüm yapabilirsiniz. 3 fazlı asenkron motorlar 380 volt yada nadir de olsa 690 volt ile çalışmaktadır. 690 volt motor olur mu diye düşünürseniz https://www.youtube.com/channel/UCqgpgIpP2Q0VwHZ_kvnA50Q/featured kanalında videoları mevcuttur.

Motor ölçümü yapmadan önce motor klemensindeki yıldız yada üçgen baralarını sökmemiz gerekmektedir. Köprüleri söktükten sonra motordan gelen kablolardaki pabuçlarda pas olmaması gerekmektedir. Eğer pas yok ise multimetremizi omaj moduna alıyoruz. Omaj moduna alınca ölçü aletindeki prob uçlarını birbirine değdirin ekrandan değere bakın.

Ekrandan değer görüyorsak motor klemensinde U V W Z X Y uçları mevcuttur. Klemens üzerinde yazıyor olması gerekmektedir. Yazmıyorsa kendiniz sırayla belirleyebilirsiniz. İlk önce probumuzun bir tanesini bir taraftaki uçlardan birine temas ettiriyoruz. Ölçü aletinin probunun diğer ucunu karşı taraftaki motordan gelen kablolardan bir tanesine değdiriyoruz. Bu işlemde multimetrede bir omaj değeri görmemiz gerekmemektedir. Şimdi ilk değdirdiğimiz probu hiç ellemiyoruz. İkinci değdirdiğimiz probu bir yandaki kabloya değdiriyoruz. Bu işlemde de bir değer görebilirizde görmeyebilirizde. Değer görüyorsak sorun yoktur. Değer görmüyorsak bir sonraki işlemde değer görmemiz gereklidir. İkinci temas ettirdiğimiz probu bu sefer temas ettirmediğimiz uca temas ettiricez. Bu işlemde bir öncekinde değer görmediysek bunda değer görmemiz gereklidir. Eğer bir önceki işlemde değer gördüysek bu işlemde değer görmemiz gerekmektedir.

Şimdi yukarıda yapılan işlemi aynısını ilk değdirdiğimiz probu birer yanlarına değdirerek yapmalıyız. Buradaki işlemde bir uca bir prob temas ettirip diğerini karşı tarafındaki uçlara değdiricez ve birinde değer görmemiz gerekmektedir.

Yukarıdaki işlemde eğer bir tanesi yerine iki uçtada omaj değeri görürsek motor sargılar arası kavrulmuş yani yanmış oluyor. Çaprazlama ölçümlerde birer tanelerinde değer görülmesi gerekmektedir.

Sonraki işlemde ise klemenste bir sırayı bir birleri arasında ölçebilirsiniz. Bu ölçümde omaj değeri görmeniz gerekmemektedir. Eğer omaj değeri görürseniz motor yanık anlamına gelmektedir.

Multimetre buzzer kademesinde motor ölçümü

Birde en önemlisi motor sargılarından gelen kablolara ölçü aletinin bir probunu değdiriyoruz. Ölçü aletinin diğer prob ucunu ise motor metal gövdesine değdiriyoruz. Probun bir ucu motor gövdesinde sabit kalacak. Ölçü aletinin diğer ucunu motor sargı uçlarını tek tek temas ettiricez. Bu esnada multimetrede her hangi bir görmememiz gerekecektir. Eğer bir değer görürsek motor yanık anlamına gelmektedir.

Yukarıda ölçmüş olduğumuz işlem multimetenin omaj modunda yapılmıştır. Birde bu işlemi yine multimetrede buzzer modunda yapabilirsiniz. Multimetreyi buzzer konumuna alabilirsiniz.

Bu sefer multimetre problarını aynı omaj kademesi gibi ölçüyoruz. Omaj görmemiz gereken yerlerde buzzer ses çıkaracaktır. Omaj gördüğünüz yerlerden buzzer ses çıkarmaz ise motor yanık anlamına gelmektedir.

1 (bir) Fazlı Monofaze Motorun Sağlamlık Kontrolü – Ölçülmesi Bir fazlı motorlar da ise motor ölçümü daha farklı ölçülmektedir. Yukarıda linki tıklayarak bir fazlı motor ölçümü nasıl yapılır. Makalemizi okuyabilir yada hazırlamış olduğumuz motor ölçümü videolarımızı izleyebilirsiniz.

3 fazlı asenkron motorları kontaktör, invertör, soft starter ( Yumuşak yolverici) gibi cihazlar ile kontrol edebilirsiniz. Kontaktör ile kontrollerde motor deviri ne kadar ise start verdiğinizde o kadar devire kadar çalışmaktadır. 7.5 kw ve üzeri motorlarınızı yıldız üçgen devresi ile kontrol etmeniz gerekecektir. Yada yıldız üçgen devresi yerine soft starter ile motoru kontrol edebilirsiniz.

Eğer kullanacağınız motoru devir ayarlı kontrol etmek istiyorsanız invertör kullanmanız gerekecektir. Soft starter ile invertör arasındaki fark budur. Soft starter tristörler vasıtasıyla motoru devreye sokup çıkartır. İnvertör ise motor frekansını kontrol ederek istenilen hızda çalıştırmak için kullanılır.

Kontaktör mü soft starter mi kullanmalıyım?

Yıldız üçgen devresi 3 adet kontaktör bir adet zaman rölesi ile yapılmaktadır. Dolayısıyla maliyet hesaplamak isterseniz motor kilowatına göre malzeme hesabı ve fiyatı yapmalısınız. Birde aynı kw motor için kullancağınız soft starter fiyatı araştırırsınız. Arada çok fiyat farkı görmeyeceksiniz. Ama ileriye dönük maliyet hesabı yapmak isterseniz soft starter tercih edersiniz.

Nedeni ise soft starter bakım istemez ve motora darbe yapmadan devreye sokup çıkardığı için sargılar kolay kolay hasar almaz. Ve motor uzun yıllar boyu dış etkenler hariç çalışır. Kontaktörlü devre yaparsanız 3 aylık yada 6 aylık kontaktör bakımı yapacaksınız. Bir de sisteminiz sürekli devreye gir çık yapan bir sistem ise ark oluşumu fazla olacağı için kontaktör kontakları hasar alacaktır. Ya kontak değişimi yapacaksınız yada kontaktörü komple değiştireceksiniz. Buda her periyodik bakım zamanı maliyet olacaktır. Birde bakım yapmayıp kontaklar hasar alıp motoru yakarsa maliyetiniz daha çok artacaktır.

Makalemizi okuduğunuz için teşekkür ederim. Bilgilerimizi siz değerli arkadaşlarımıza aktarmaya çalışıyorum. Bu tars konularımızı birde video olarak sizlere aktarıyoruz. Videolarımızı izlemek için https://www.youtube.com/channel/UCqgpgIpP2Q0VwHZ_kvnA50Q/featured linkini tıklayabilirsiniz.